Χρ. Τζιουβάρας: Μεγαλύτερο δημοκρατικό έλεγχο για τα έργα της Πολιτικής Προστασίας

Την καλύτερη δυνατή διασφάλιση του δημοκρατικού ελέγχου, αλλά και την μεγαλύτερη δυνατή πολιτική νομιμοποίηση του τρόπου ανάθεσης των έργων που εκτελούνται από την Αυτοτελή Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας ζητάει με πρότασή του ο Περιφερειακός Σύμβουλος Πιερίας, Χρήστος Τζιουβάρας.

Στο κείμενό του προς τον Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου και τους επικεφαλείς των περιφερειακών παρατάξεων, ζητάει να αποφασίζει το Περιφερειακό Συμβούλιο και όχι η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής σχετικά με τον τρόπο ανάθεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, όταν αυτός που προτείνεται είναι αυτός του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016 «Προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση», και πολύ περισσότερο όταν αφορά σε αντικείμενα που άπτονται της αρμοδιότητας Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας, και για τα οποία οι ενδιάμεσες διαδικασίες εγκρίσεων και ελέγχου από συλλογικά όργανα είναι πολύ περιορισμένες.

Αναφέρεται στο παράδειγμα της Πιερίας για την οποία αθροίζονται έργα συνολικού προϋπολογισμού 12,5 εκατ. ευρώ περίπου για τις ζημιές που προκλήθηκαν από τις θεομηνίες του Νοεμβρίου του 2019, αλλά και για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας που από τις ίδιες θεομηνίες προϋπολογίζεται ένα ποσό της τάξης των 33,3 εκατ. ευρώ περίπου.

Η ανάθεση των παραπάνω έργων γίνεται κατά βάση με την μέθοδο της «διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση», και στην πρότασή του ο Περιφερειακός Σύμβουλος Πιερίας ισχυρίζεται ότι πρόκειται για ποσά το μέγεθος των οποίων απαιτεί την έγκριση του ίδιου του Περιφερειακού Συμβουλίου, και όχι απλώς της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής.

Σημειώνει δε, ότι το γεγονός ότι πολλά από αυτά εκτελούνται ένα χρόνο μετά τις καταστροφές εγείρει ενστάσεις για τον χαρακτήρα του «κατεπείγοντος» που απαιτείται για αυτόν τον τρόπο ανάθεσης, ενώ δεν είναι σαφές ότι έργα που κατασκευάζονται μέσα από αυτόν τον τρόπο συνδέονται με τις συγκεκριμένες θεομηνίες, γεγονός που με τη σειρά του ενισχύει την ανάγκη για μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση του τρόπου δημοπράτησης αυτών των έργων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της πρότασης. 

Προς Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Π.Κ.Μ.

ΚΟΙΝ.: Επικεφαλείς Παρατάξεων του Π.Σ.

Θέμα: Έγκριση του τρόπου δημοπράτησης έργων (κυρίως της Πολιτικής Προστασίας) από το Περιφερειακό Συμβούλιο και όχι από την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, όταν αυτός που προτείνεται είναι με απλή Διαπραγμάτευση και χωρίς δημοσίευση.

Περίληψη θέματος

Πρόταση προς τον Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Π.Κ.Μ. να αποφασίζει το Περιφερειακό Συμβούλιο και όχι η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής σχετικά με τον τρόπο ανάθεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, όταν αυτός που προτείνεται είναι αυτός του άρθρου 32 παρ. 2γ «Προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση», και πολύ περισσότερο όταν αφορά σε αντικείμενα που άπτονται της αρμοδιότητας Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας, και για τα οποία οι ενδιάμεσες διαδικασίες εγκρίσεων και ελέγχου από συλλογικά όργανα είναι πολύ περιορισμένες.

Κείμενο

Σύμφωνα με τα άρθρα 163 και 164 Σχετικά με τις αρμοδιότητες του Περιφερειακού Συμβουλίου και τις Αποφασιστικού χαρακτήρα επιτροπές τού, και ειδικά την παρ. 1 του άρθρου 164 με την οποία δύναται να συνιστώνται μέχρι δύο (2) επιτροπές στις οποίες το συμβούλιο μεταβιβάζει αρμοδιότητες του για συγκεκριμένους τομείς περιφερειακής πολιτικής, συστήσαμε κατά την 13^η/23-9-2019 συνεδρίαση και με την απόφαση υπ. αριθμ. 169/2019, δύο (2) επιτροπές:

– Την επιτροπή ανάπτυξης, καινοτομίας και αγροτικής οικονομίας, και

– Την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, στην οποία μεταβιβάζονται για συζήτηση και λήψη αποφάσεων θέματα αρμοδιότητας των υπηρεσιών:

1. Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού και Υποδομών,
2. Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, και
3. Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας.

Κατά την 15^η Τακτική Συνεδρίαση (6-11-2020) της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, συζητήθηκε και εγκρίθηκε (θέμα 4^ο) η Έγκριση του τρόπου ανάθεσης του Υποέργου 10 «Επείγουσες εργασίες για αποκατάσταση βλαβών καταστρώματος οδού, σε όλο το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας στα όρια του νομού Πιερίας» του έργου «Αποκαταστάσεις καταστροφών από τη θεομηνία της 22^ης Νοεμβρίου 2019 στην Π.Ε. Χαλκιδικής και 26^ης Νοεμβρίου 2019 στην Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, Π.Ε. Πιερίας και Ημαθίας» που χρηματοδοτείται από τη ΣΑΕΠ 808 του ΠΔΕ – Εθνικοί Πόροι και αφορά στην γεωγραφική περιοχή της Π.Ε. Πιερίας.

Πρόκειται για ένα Υποέργο με προϋπολογισμό 1.500.000 ευρώ και αφορά σε αποκατάσταση βλαβών στο κατάστρωμα οδών, σε όλο το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας της Π.Ε. Πιερίας, και που αποτελεί μέρος ενός έργου συνολικού προϋπολογισμού 33.381.316,80 ευρώ που αφορά σε αποκαταστάσεις καταστροφών από τις θεομηνίες του Νοεμβρίου 2019 αθροιστικά στους νομούς Χαλκιδικής, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Ημαθίας.

Όπως αντιλαμβάνεστε, το παραπάνω ποσό των 33 εκατ. ευρώ περίπου, που είναι σχεδόν το μισό του συνολικού ετήσιου προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων της Περιφέρειας, είναι ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, ενώ και τα επιμέρους ποσά που αθροίζονται για αποκαταστάσεις καταστροφών σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα είναι επίσης πολύ μεγάλα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μόνο για την Π.Ε. Πιερίας το συγκεκριμένο πρόγραμμα προβλέπει τρία Υποέργα:

1. Υποέργο 8: «Επείγουσες εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης οδικών δικτύων, υδατορεμάτων, αντιπλημμυρικών, στραγγιστικών και συλλεκτηρίων τάφρων», προϋπολογισμού 7.856.640,00 ευρώ,
2. Υποέργο 9: «Επείγουσες εργασίες προστασίας πυθμένα και αποκατάστασης πρανών υδατορεμάτων – συλλεκτήριων τάφρων», προϋπολογισμού 3.052.880,00 ευρώ, και
3. Υποέργο 10: Επείγουσες εργασίες για αποκατάσταση βλαβών καταστρώματος οδού, σε όλο το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας στα όρια του νομού Πιερίας», προϋπολογισμού 1.500.000,00 ευρώ, δηλαδή παρεμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 12.409.520,00 ευρώ.

Για το Υποέργο 8 του 4^ου θέματος της 15^ης Συνεδρίασης της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής επιλέγεται ως τρόπος ανάθεσης αυτός του άρθρου 32 παρ. 2γ «Προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση»  του Νόμου 4412/2016 (ΦΕΚ Α’ 147) ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ, ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ όπως ισχύουν, μία διαδικασία επιλογής αναδόχου που εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, και για τις οποίες θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) οι προϋποθέσεις της ύπαρξης απρόβλεπτων γεγονότων

β) η διαπίστωση κατεπείγουσας ανάγκης, η εξυπηρέτηση της οποίας καθίσταται αδύνατη με την τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται στην ανοιχτή διαδικασία ή στη διαπραγμάτευση με δημοσίευση προκήρυξης, και

γ) την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ των απρόβλεπτων γεγονότων και της εξ’ αυτών απορρέουσας κατεπείγουσας ανάγκης.

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι πρόκειται για μεγάλα ποσά που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούν και τον ίδιο τον (πραγματικό) προϋπολογισμό κάποιων Περιφερειακών Ενοτήτων, ενώ δεδομένων των φαινομένων που απαντώνται λόγω της κλιματικής αλλαγής, άρα και των καταστροφών που προκαλούνται, προβλέπεται ότι αυτά θα αυξάνονται.

Επίσης, το γεγονός ότι εγκρίνεται τώρα ο τρόπος ανάθεσης για καταστροφές που έχουν συντελεστεί ένα χρόνο πριν εγείρει ενστάσεις για τον βαθμό του «κατεπείγοντος», αλλά και της «αιτιώδους συνάφειας» κάποιων καταστροφών με την απορρέουσα κατεπείγουσα ανάγκη.

Τούτων δοθέντων, και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι από τις διαδικασίες των συλλογικών οργάνων της Περιφέρειας πρέπει να επιδιώκεται, πέραν των άλλων, και η καλύτερη δυνατή διασφάλιση του δημοκρατικού ελέγχου, αλλά και της (πολιτικής) νομιμοποίησης των αποφάσεων, προτείνεται:

Να αποφασίζει το Περιφερειακό Συμβούλιο και όχι η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής σχετικά με τον τρόπο ανάθεσης έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, όταν αυτός που προτείνεται είναι αυτός του άρθρου 32 παρ. 2γ «Προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση», και πολύ περισσότερο όταν αφορά σε αντικείμενα που άπτονται της αρμοδιότητας Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας, και για τα οποία οι ενδιάμεσες διαδικασίες εγκρίσεων και ελέγχου από συλλογικά όργανα είναι πολύ περιορισμένες.

Με εκτίμηση.