Η έννοια της γονεϊκότητας αναφέρεται στην αναπτυξιακή σχέση των γονιών με τα παιδιά τους, στην νοητική και συναισθηματική ωρίμανση των γονέων με την οποία μπορούν να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες των παιδιών. Κάποιος μπορεί πριν ακόμη αποκτήσει παιδί να φαντάζεται τον εαυτό του στο ρόλο του γονέα και να κάνει σκέψεις γύρω από αυτήν την ιδιαίτερη δυναμική ταυτότητα που επιθυμεί να πάρει. Συνήθως εστιάζει καθαρά στη σχέση με το παιδί και τις συμπεριφορές που θα αφορούν καθαρά το παιδί και την ανατροφή του, αγνοώντας το γεγονός ότι η γονεϊκότητα επηρεάζει όλες τις πτυχές του εαυτού του και κατ’ επέκταση και όλες τις υπόλοιπες ταυτότητες που φέρει (συζύγου, φίλου, εργαζόμενου κ.α.) και τις αντίστοιχες διαπροσωπικές σχέσεις. Όλοι έχουμε ακούσει τη φράση «Όταν θα γίνεις γονιός θα καταλάβεις…!». Με την νέα ταυτότητα του γονιού, είναι σαν να βάζουμε ένα τέλος στα όσα γνωρίζαμε μέχρι τότε για τη ζωή, αναθεωρώντας την στάση μας, τις ιδέες μας, τις αξίες και τις πεποιθήσεις μας, προσπαθώντας να αναπτύξουμε μια συμπεριφορά κατάλληλη για την ανατροφή του παιδιού. Είναι σημαντικό ωστόσο να σημειωθεί ότι ο ρόλος που θα υιοθετήσουμε έχει επιρροές και από το παρελθόν μας, από το πως βιώσαμε οι ίδιοι την γονεϊκότητα ως αποδέκτες – παιδιά. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι ως γονείς πλέον πολλοί αφήνουν όλες τις υπόλοιπες ταυτότητες και ρόλους που είχαν πίσω. Ταυτότητες και ρόλους που πέρα από ευθύνες είχαν και θετική χροιά στη ζωή του ατόμου, τον εκφράζουν, δημιουργεί μέσα από αυτούς, αλλά και καλλιεργείται ο ίδιος. Είναι σημαντικό να συνεχίσει το άτομο να φροντίζει τον εαυτό του το ίδιο και ως γονιός, να βάζει και προσωπικούς στόχους και να μην παραμερίζει τελείως την προσωπικότητά του για χατίρι της γονεϊκότητας. Μόνο αν και ο ίδιος είναι καλά, θα μπορούν και τα παιδιά να νιώθουν το ίδιο. Ο τρόπος που θα βιώσει ο ίδιος τη γονεϊκότητα, σηματοδοτεί και τον τρόπο που θα το εκλάβει το παιδί ως αποδέκτης αυτής της δυναμικής σχέσης
. Και ενώ η γονεϊκότητα έχει μελετηθεί από όλες τις ανθρωπιστικές επιστήμες, δεν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο, κάποιο πλάνο ή κάποια καθοδήγηση για τον ρόλο αυτό που καλείται να ενσαρκώσει ένας Πατέρας και μια Μητέρα. Ο λόγος; «Δεν υπάρχουν οι τέλειοι γονείς». Ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός, με τις δικές του εμπειρίες και πεποιθήσεις και το δικό του σύστημα αξιών. Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του αδυναμίες όπως και δυνατότητες. Η γονεϊκότητα είναι η έννοια που αναπτύσσεται μέσα από την σχέση γονέων και παιδιού και το βασικότερο που θα πρέπει να πάψουν να κάνουν γονείς, είναι να συγκρίνονται με άλλους γονείς ενισχύοντας μέσα τους το άγχος και την απογοήτευση. Μπορούν να δοθούν κάποιες συμβουλές, αλλά για το πως θα εφαρμοστούν στην πράξη και πως θα εξελιχθεί αυτή η σχέση, κανείς δεν μπορεί να κάνει μία πρόβλεψη για όλους. Και αυτό είναι και το πιο όμορφο στην υπόθεση της γονεϊκότητας, ότι είναι μια μοναδική υπόθεση.
Ελένη Ελευθεριάδου
Ψυχολόγος