Πολίτες από όλη την Ευρώπη παρακολούθησαν τη διαδικτυακή εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με αφορμή την Ημέρα της Ευρώπης

Πολιτική

Με μια μεγάλη διαδικτυακή εκδήλωση, που είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πολίτες από όλη την Ευρώπη ζωντανά και σε πραγματικό χρόνο, τίμησε τη σημερινή Ημέρα της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και ο Πρόεδρός της, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.

Στην εκδήλωση, που διήρκεσε περισσότερες από τρεις ώρες, συμμετείχαν 30 Ευρωπαίοι Πολιτικοί και Αξιωματούχοι, Περιφερειάρχες και Δήμαρχοι από τα Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το δικό τους μήνυμα έστειλαν τόσο η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, όσο και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου David Sassoli. Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκτός των άλλων η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – Επίτροπος Δημοκρατίας και Δημογραφικού Dubravka Suica, η Ευρωπαία Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων Elisa Ferreira και οι Αντιπρόεδροι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Othmar Karas και Klára Dobrev, ενώ παρενέβησαν και μέλη της Cohesion Alliance (Συμμαχία Συνοχής), στην οποία συνεργάζονται οι Περιφέρειες και οι Πόλεις της ΕΕ, με στόχο την ενίσχυση των ευρωπαϊκών πολιτικών συνοχής.

«Σήμερα, που γιορτάζουμε την Ημέρα της Ευρώπης, θέλω να αποτίσω φόρο τιμής σε όλους τους Περιφερειάρχες, Δημάρχους, Περιφερειακούς και Δημοτικούς Συμβούλους, που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης ενάντια στην πανδημία του κορονοϊού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών συνεχίζει να είναι η φωνή του ενός εκατομμυρίου εκλεγμένων Περιφερειακών και Δημοτικών Συμβούλων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μόνο δουλεύοντας μαζί, με ενότητα και αλληλεγγύη, σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, να σώσουμε ζωές και να ανακάμψουμε. Γιατί όλοι μαζί είμαστε η Ευρώπη», ήταν το μήνυμα του κ. Τζιτζικώστα, στην έναρξη της εκδήλωσης.

Στο μήνυμά της, στην πρώτη ενότητα της εκδήλωσης, με θέμα «Αναρρώνοντας από τον Κορονοϊό, το μέλλον της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και η νέα πρόταση για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021 – 2027», ηκ.Ursula von dr Leyen, αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα της αλληλεγγύης για να ξεπεράσει η ΕΕ τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού. «Η αλληλεγγύη είναι ο κινητήριος μοχλός της ΕΕ, από την ίδρυσή της πριν 70 χρόνια και σήμερα ίσως έχει μεγαλύτερη αξία από ποτέ. Η αλληλεγγύη είναι αυτή που δοκιμάστηκε από την αρχή της πανδημίας του κορονοϊού. Η κρίση μας έδειξε ότι το να βρισκόμαστε σε απόσταση δεν βοηθάει. Αρχίσαμε να μοιραζόμαστε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλο, όλες οι χώρες μέλη της ΕΕ. Αυτή είναι η αλληλεγγύη, που σε κάθε περιφέρεια και πόλη, σε όλη την Ευρώπη, πρέπει να συνεχιστεί. Θέλω να αποτίσω φόρο τιμής σε όλους τους Περιφερειάρχες, Δημάρχους, Περιφερειακούς και Δημοτικούς Συμβούλους, επειδή έχετε κρίσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας, σ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Είστε η φωνή των συλλογικών ευρωπαϊκών προσπαθειών μας. Μπορούμε να κινήσουμε αυτόν τον ιό, μόνο αν δείξουμε υπευθυνότητα μεταξύ μας, αν συνεργαστούμε για να βρούμε το εμβόλιο, αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να επανεκκινήσει η οικονομία, αν προστατεύσουμε τον πλανήτη μας μέσω του ευρωπαϊκού Green Deal. Η αλληλεγγύη δεν είναι δεδομένη. Χρειάζεται προσπάθεια και αφοσίωση από όλους. Το χρωστάμε στους συμπολίτες μας και στις μελλοντικές γενιές».

Στο μήνυμά του, στη δεύτερη ενότητα της εκδήλωσης «Οι Περιφέρειες και Πόλεις εργάζονται για μια ανθεκτική και βιώσιμη ανάπτυξη» ο κ. David Sassoli αναφέρθηκε στην αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας πως «η διακήρυξη του Σούμαν διδάσκει ότι οι πολιτικές, που καθοδηγούνται από το συλλογικό συμφέρον, μπορούν να βελτιώσουν και να αλλάξουν την πραγματικότητα. Σήμερα όλη η Ευρώπη χρειάζεται ακριβώς αυτό: το ίδιο θάρρος και τις ίδιες φιλοδοξίες που είχαν εκείνοι που δημιούργησαν την ΕΕ. Δεν θα ανακάμψουμε από τη σημερινή κρίση που δημιούργησε η πανδημία του κορονοϊού, επιστρέφοντας στις παλιές αδικίες και στα παλιά μοντέλα. Θα ξεπεράσουμε την κρίση εάν βελτιώσουμε τη ζωή κάθε πολίτη, εάν η Ευρώπη μπορέσει να αποδείξει στην πράξη ότι είναι ικανή να προστατεύσει τους πολίτες της. Μόνον έτσι, οι αξίες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας, από τις οποίες γεννήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα ζωντανέψουν, επειδή θα γίνουν κομμάτι της καθημερινότητας κάθε Ευρωπαίου πολίτη. Για εσάς, τους Περιφερειάρχες και Δημάρχους της Ευρώπης είναι η ώρα να ακουστεί η φωνή σας δυνατά, για τα συμφέροντα των περιοχών σας, να γίνει η φωνή των συμπολιτών σας. Οι πολιτικοί είναι χρήσιμοι όταν είναι θαρραλέοι και έτσι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα, να αλλάξουν ακόμη και τον κόσμο».

Από τη σημερινή διαδικτυακή εκδήλωση προέκυψε μια σειρά συμπερασμάτων, που συνόψισε ο κ. Τζιτζικώστας στην καταληκτική τοποθέτησή του:

-Μόνον ενωμένη μπορεί να ανακάμψει από την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού και να επανεκκινήσει η Ευρώπη.

-Μια Ευρώπη που προστατεύει τους πολίτες και δημιουργεί ευκαιρίες χρειάζεται περισσότερη Δημοκρατία, Συνοχή και Αλληλεγγύη.

-Η πανδημία δεν πρέπει να αποτελέσει άλλοθι για την απομάκρυνση από τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές δεσμεύσεις της ΕΕ.

-Ο καλύτερος τρόπος ανάκαμψης είναι να γίνουν οι τοπικές κοινωνίες ανθεκτικές, βιώσιμες, ψηφιακές και πράσινες.

-Η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τη Συνοχή, καθώς μόνον έτσι θα αναπτυχθεί χωρίς να μείνει κανένας πίσω, χωρίς να χαθούν οι δυνατότητες του ιδιωτικού τομέα, της κοινωνίας των πολιτών, της ενέργειας, της δημιουργικότητας και των δυνατοτήτων των τοπικών κοινωνιών της Ευρώπης στην καινοτομία.

-Η πανδημία του κορονοϊού απειλεί να μεγεθύνει τις ανισότητες και να αποσυνδέσει τις πιο αδύναμες κοινωνίες από τη συνολική ανάκαμψη. Κορυφαίος στόχος των πολιτικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Ταμείου Ανάκαμψης, θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της συνοχής.

-Η κρίση που δημιούργησε η πανδημία πρέπει να μετατραπεί σε ευκαιρία επιτάχυνσης της βιώσιμης καινοτομίας των δημοσίων υπηρεσιών, των τεχνολογιών και της παραγωγής τροφίμων.

-Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι πρέπει να αποτελέσουν το βασικό πυλώνα της Δημοκρατίας στην ΕΕ κι όχι απλώς να συμμετέχουν σ’ αυτή. Είναι το σημείο καμπής για να αντιμετωπίσει η Ευρώπη τον λαϊκισμό, τις κρίσεις και τις επιπτώσεις της πανδημίας. Μια συμμετοχική, πραγματικά δημοκρατική Ευρώπη πρέπει να εμπνέει την αλλαγή, δίνοντας στις Περιφέρειες και τους Δήμους ισχυρότερο ρόλο στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της ΕΕ και των πολιτικών της.
 

Αναλυτικά ανά Ενότητα:
 

Πρώτη Ενότητα: Αναρρώνοντας από τον Κορονοϊό, το μέλλον της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και η νέα πρόταση για τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021 – 2027.

Στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε ότι «η Ημέρα της Ευρώπης μάς βρίσκει σήμερα μακριά, εξαιτίας της απειλής του κορονοϊού. Αυτή η απειλή όμως μας έδειξε ότι είμαστε πιο δυνατοί, όταν είμαστε ενωμένοι». Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών αναφέρθηκε σε όλους όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης ενάντια στην πανδημία, υπογραμμίζοντας: «Ήταν η σωτηρία μας. Δεν υπάρχουν λόγια για να τους ευχαριστήσω».

«Η πανδημία δοκίμασε το κοινό ευρωπαϊκό οικοδόμημά μας, ενώ ταυτόχρονα έδειξε σε όλο τον κόσμο τα αποθέματα απίστευτης γενναιότητας, ανιδιοτέλειας και θάρρους τόσων πολλών συμπολιτών μας. Έδειξε ότι ο μόνος τρόπος για να ανταποκριθούμε στην κρίση και να ανακάμψουμε, για να σώσουμε ζωές και να προστατεύσουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας, είναι μέσω της συνεργασίας κι όχι μέσω του εθνικισμού, του λαϊκισμού και του ατομικού συμφέροντος. Αυτή η πανδημία επιβεβαίωσε εκ νέου τις αξίες της αλληλεγγύης και της συνοχής και απέδειξε γιατί πρέπει να παραμείνουν η ραχοκοκαλιά της ανάκαμψής μας. Η διάσωση των ζωών και των οικονομιών μας είναι συνώνυμη με την υποστήριξη όλων των περιφερειακών και τοπικών αρχών, διότι η συμβολή τους είναι και θα είναι το κλειδί για το τέλος της πανδημίας, την παροχή υπηρεσιών υγείας και φροντίδας, την προστασία των θέσεων εργασίας, την υποστήριξη των επιχειρήσεων και την προετοιμασία του εδάφους για την ανάκαμψη. Είναι το κλειδί για να καλύψουμε πιο γρήγορα το κενό και να μπούμε σε πορεία ανάκαμψης», είπε ο κ. Τζιτζικώστας.

Μάλιστα, ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε την ανάγκη να ενισχυθεί η συνοχή στην ΕΕ: «Η υποστήριξη των κοινωνιών, που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, η αντιμετώπιση των ανισοτήτων και η επιτάχυνση της βιώσιμης πράσινης ανάπτυξης δεν είναι μόνο θέμα δικαιοσύνης και ισοτιμίας, αλλά και οικονομικού ρεαλισμού. Για να το πετύχει αυτό η Ευρώπη χρειάζεται μια ισχυρή πολιτική συνοχής και τη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών ως πραγματικών εταίρων σε όλα τα σχέδια αποκατάστασης. Γι’ αυτό, με τους εταίρους της CohesionAlliance (Συμμαχία Συνοχής) και τους 12.000 υπογράφοντες, αποφασίσαμε να ανανεώσουμε σήμερα τη δέσμευσή μας και να αρχίσουμε να εργαζόμαστε για μια νέα δήλωση, που θα επιβεβαιώνει την αξία της συνοχής στη μετά-κορονοϊό εποχή. Για να συμβάλλουμε στη δημιουργία μιας νέας σχέσης μεταξύ της ΕΕ, των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών. Η υγεία των Περιφερειών και των Δήμων θα αντικατοπτρίζει πάντα την υγεία της ίδιας της Ευρώπης. Όταν ανακάμπτουν οι Περιφέρειες και οι Δήμοι, ανακάμπτουν οι χώρες κι όταν ανακάμψουν οι χώρες θα ανακάμψει και η Ευρώπη. Εάν αφήσουμε πίσω μας οποιοδήποτε άτομο ή περιοχή, θα αποτύχουμε».

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών υπογράμμισε ότι ο νέος προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να είναι ισορροπημένος, να λαμβάνει υπόψη τις επείγουσες ανάγκες των τοπικών κοινωνιών της Ευρώπης, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη για τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού έκτακτης ανάγκης για την υγεία. Επίσης, έθεσε το θέμα της παροχής δυνατότητας για απευθείας επιχορηγήσεις και δάνεια σε Περιφέρειες και Δήμους για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ενίσχυση της παροχής δημοσίων υπηρεσιών. Ο κ. Τζιτζικώστας ζήτησε να ενισχυθούν από το νέο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό τα προγράμματα στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και να αναπτυχθούν νέα σχέδια για τη στήριξη των αγροτικών περιοχών. «Μπορούμε να το κάνουμε τώρα, μπορούμε να το κάνουμε μαζί. Οι διακηρύξεις για αλληλεγγύη πρέπει να συνοδεύονται από πράξεις αλληλεγγύης», σημείωσε.

Το μήνυμα της Συμμαχίας Συνοχής είναι ότι ο μόνος τρόπος για την ευημερία και την προστασία των πολιτών είναι μέσω της ενότητας και της αλληλεγγύης, μέσω της ενίσχυσης των δεσμών ανάμεσα στην ΕΕ, τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές. Κάτι που θα επιτευχθεί με επαρκή χρηματοδότηση και απλούς, διαφανείς κανόνες, με μια ισχυρή πολιτική συνοχής. «Αυτές πρέπει να είναι οι κατευθυντήριες αρχές για την Ευρώπη, το σχέδιο ανάκαμψης και τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ. Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει», σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας.

Δεύτερη Ενότητα: Οι Περιφέρειες και Πόλεις εργάζονται για μια ανθεκτική και βιώσιμη ανάπτυξη.

«Παρότι η Ευρώπη αντέδρασε με ταχύτητα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να κατανοήσουμε τον πραγματικό αντίκτυπο της κρίσης στην υγεία των πολιτών και στην οικονομία. Η κρίση αυτή έδειξε πόσο συνδεμένοι είμαστε μεταξύ μας και πόσο εκτεθειμένοι είμαστε όλοι στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες συντονισμού και συνεργασίας, ο περιττός παγκόσμιος ανταγωνισμός έχει περιορίσει την αποτελεσματικότητα της παγκόσμιας ανάκαμψης. Στην Ευρώπη, λόγω του υψηλού βαθμού ενότητας και αλληλεγγύης, πρέπει αν είμαστε υπερήφανοι», τόνισε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, ανοίγοντας τις εργασίες της δεύτερης ενότητας.

Ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε την υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές, τονίζοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να μείνει ανοιχτή στο εμπόριο και τις επιχειρήσεις, πλην όμως πρέπει αν γίνει πιο ανθεκτική και βιώσιμη, για να είναι πιο έτοιμη σε μελλοντικές κρίσεις, είτε αυτές είναι οικονομικές, είτε περιβαλλοντικές, είτε κοινωνικές, είτε υγειονομικές.

Σύμφωνα με τον κ. Τζιτζικώστα, πρέπει αφενός να υποστηριχθεί η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, αφετέρου να μην απομακρυνθούν οι χώρες της ΕΕ από τις περιβαλλοντικές τους δεσμεύσεις, ώστε να περιοριστεί η απειλή περαιτέρω κοινωνικής και οικονομικής αστάθειας.

Έθεσε μάλιστα τα εξής ζητήματα:

-Μια Ευρώπη ουδέτερη στον άνθρακα έως το 2050 είναι αναγκαία για την προστασία των μελλοντικών γενεών.

-Χρειάζεται μείωση της ενεργειακής εξάρτησης και του εφοδιασμού της τροφικής αλυσίδας.

-Χρειάζεται επέκταση της ψηφιοποίησης και μέριμνα για τον βαθύ αντίκτυπο των δημογραφικών αλλαγών.

-Να οικοδομηθεί κυκλική βιώσιμη οικονομία σε κάθε γωνιά της Εε.

-Να προστατευθεί το φυσικό περιβάλλον και η βιοποικιλότητα, διατηρώντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη.

«Η πανδημία δεν έχει επιβραδύνει την προσπάθεια για πράσινες τεχνολογίες. Η κρίση άνοιξε ευκαιρίες και ταυτόχρονα έδειξε τις τεχνολογικές αδυναμίες. Οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι κάθε σχολείο και δημόσια υπηρεσία επωφελείται από την ψηφιακή επανάσταση. Να επιταχύνουμε τις περιβαλλοντικές μας φιλοδοξίες και να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές ανισότητες. Όλες οι περιοχές μας πρέπει να γίνουν έξυπνες, ψηφιακές, ανθεκτικές και βιώσιμες και η Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι πρωταθλήτρια στη ‘Δράση για το Κλίμα’ και ηγέτιδα στην καινοτομία. Το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης επενδύσεων πρέπει να επικεντρωθεί στην πράσινη ανακαίνιση των κτιρίων, στις πράσινες υποδομές, στις τοπικές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στη βιώσιμη τοπική παραγωγή τροφίμων, στις καθαρές έξυπνες μεταφορές και στις επενδύσεις σε δεξιότητες και θέσεις εργασίας. Αν καθυστερήσει η υλοποίηση του Green Deal ή περιοριστούν οι ευρωπαϊκές πολιτικές συνοχής θα καθυστερήσει η ανάκαμψη. Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι ήταν, είναι και θα είναι ο κινητήριος μοχλός της ευρωπαϊκές οικονομίας. Με την υποστήριξη των σωστών πολιτικών και των επενδύσεων θα γίνουν πλέον η ατμομηχανή της ανάκαμψης», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας.

Τρίτη Ενότητα: Η Δημοκρατία στην ΕΕ και το Μέλλον της Ευρώπης.

«Ο κορονοϊός δεν θα περιορίσει τη Δημοκρατία. Ωστόσο, πρέπει να επαγρυπνούμε. Δεν πρέπει να απομακρυνθούμε από τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες και δικαιώματα της αξιοπρέπειας, της ισότητας, της ελευθερίας στην έκφραση και της δικαιοσύνης. Ο περιορισμός του συγκεντρωτισμού και ο μετασχηματισμός της Ευρώπης, με την παροχή στις Περιφέρειες και τους Δήμους ισχυρότερου ρόλου στην ευρωπαϊκή Δημοκρατία, θα συμβάλλει στην προστασία των δικαιωμάτων και αξιών μας», υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών είπε ότι η πανδημία του κορονοϊού έχει δοκιμάσει την ικανότητα της ΕΕ να μείνει ενωμένη, να ενεργεί ως ενιαία και να προσαρμοστεί στην προστασία της λειτουργίας της Δημοκρατίας, ενώ υπενθύμισε σε όλους πόσο αλληλένδετοι είναι και πόσο απαραίτητη είναι η συνεργασία όλων των επιπέδων διακυβέρνησης. Απέδειξε και την αξιοπιστία των περιφερειακών και τοπικών αρχών στην προστασία των κοινωνιών, γι’ αυτό και είναι αναγκαία η επανεξέταση της δομής διακυβέρνησης της ΕΕ.

«Έχουμε την ευκαιρία να οικοδομήσουμε μια νέα Ευρώπη, ακόμη πιο κοντά στους πολίτες. Μετά τον Πόλεμο, το ευρωπαϊκό σχέδιο προωθήθηκε βήμα βήμα, με ρυθμό που αποφάσισαν τα εθνικά κράτη. Ήταν μια διαδικασία από πάνω προς τα κάτω. Αυτή τη φορά η Ευρώπη θα ανακάμψει ταχύτερα, ακολουθώντας μια προσέγγιση από τα κάτω προς τα πάνω, που διαμορφώνεται ικανοποιώντας τις βασικές ανάγκες των πολιτών και βασίζεται στη θεμελιώδη συμβολή των Περιφερειών και των Δήμων. Η δισδιάστατη Ευρώπη –επικεντρωμένη στις Βρυξέλλες και τις πρωτεύουσες των κρατών μελών- έχει δείξει τα όριά της. Η ΕΕ πρέπει να αλλάξει ουσιαστικά, δίνοντας στις περιφερειακές και τοπικές αρχές τον πραγματικό τους ρόλο ως βασικών εταίρων στη διακυβέρνηση. Αν θέλουμε να είμαστε τολμηροί, η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ, φέρνοντας την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες», σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας.