Στην Πανηγυρική Συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών που υλοποιήθηκε την Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023 στο Μέγαρο του κορυφαίου πνευματικού ιδρύματος της χώρας μας, τιμήθηκαν πρόσωπα και φορείς που ξεχώρισαν τη χρονιά που αποχαιρετούμε, στους τομείς των επιστημών, της έρευνας, των γραμμάτων και των τεχνών.
Μεταξύ των βραβευμένων με εύφημο μνεία είναι και ο συντοπίτης μας, συγγραφέας και δικηγόρος, Δημήτριος Κρήτος, για την συγγραφή του βιβλίου «Το Καταφύγι κατά την τουρκοκρατία 1880-1912. Σελίδες από τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο» των εκδόσεων Μάτι του 2022.
Η τιμητική διάκριση την οποία ενέκρινε ομόφωνα η ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών ανάγεται στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών για το έτος 2023, με επίγραμμα «ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ, ΕΔΟΞΕ ΤΗΙ ΑΚΑΔΗΜΙΑΙ ΑΘΗΝΩΝ -ΔΗΜΗΤΡΙΟΝ Κ. ΚΡΗΤΟΝ- ΕΥΦΗΜΩΙ ΜΝΕΙΑ ΤΙΜΗΣΑΙ».
Απονεμήθηκε στον διακριθέντα από τον πρόεδρο του ιδρύματος, Μιχαήλ Σταθόπουλο.
Το πόνημα
Στο βιβλίο (έναν τόμο 850 σελίδων) δημοσιεύονται 397 ανέκδοτες επιστολές-ντοκουμέντα παραγόντων της Κοινότητας Καταφυγίου ,ιερέων και ιδιωτών προς τον Μητροπολίτη Σερβίων Κοζάνης που αγκαλιάζουν την χρονική περίοδο από το 1880 έως το 1912. Τα ντοκουμέντα αυτά μεταγραμμένα και σχολιασμένα από τον συγγραφέα συγκροτούν μαζί με άλλα σχολικά κυρίως έγγραφα που δημοσιεύονται στο παράρτημα του βιβλίου( προγράμματα σπουδών, ωρολόγια προγράμματα κλπ των σχολείων Καταφυγίου) τον φάκελο αλληλογραφίας της Κοινότητας Καταφυγίου με την Μητρόπολη Σερβίων Κοζάνης, ο οποίος φυλάσσεται στο τμήμα αρχείων (λυτών εγγράφων) της δημοτικής βιβλιοθήκης Κοζάνης.
Των ντοκουμέντων αυτών προτάσσεται μια πολυσέλιδη εισαγωγή που αναφέρεται στην ιστορία του Καταφυγίου και ειδικότερα στην περίοδο των τελευταίων χρόνων της τουρκοκρατίας στη Μακεδονία. Το βιβλίο συμπληρώνεται με κατατοπιστικά και χρήσιμα ευρετήρια ονομάτων, τόπων κλπ καθώς και γλωσσάρι.
Μέσα από τις επιστολές- ντοκουμέντα προβάλλουν ανάγλυφα πτυχές του δημόσιου βίου αλλά και της καθημερινής ζωής των κατοίκων της πολυάνθρωπης κοινότητας του Καταφυγίου, μιας αμιγώς Ελληνικής κοινότητας που κατά την ύστατη περίοδο της τουρκοκρατίας στη Μακεδονία αριθμούσε περί τις 3000 ψυχές και είχε μια αξιόλογη πρόοδο στον τομέα της εκπαίδευσης . Εκδόσεις Μάτι 2022.
ΟΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΤΟΥ Δ. ΚΡΗΤΟΥ
Παραλαμβάνοντας την εύφημο μνεία, ο Δημήτριος Κρήτος, προέβη στην παρακάτω δήλωση: «Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω θερμά τόσο τον Εισηγητή της Β´ τάξης των γραμμάτων και καλών τεχνών όσο και τα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών που έκριναν άξιο της τιμητικής διάκρισης της εύφημου μνείας το πόνημα μου με τον τίτλο ” Το Καταφύγι κατά την Τουρκοκρατία 1880 -1912. Εικόνες από τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο”.
Η υψηλή αυτή διάκριση περιποιεί εξαιρετική τιμή προς το πρόσωπό μου. Αισθάνομαι ευγνώμων προς τα μέλη του ανώτατου πνευματικού ιδρύματος της χώρας.»
