Χάπια ιωδίου: Τι είναι και πώς προστατεύουν από τη ραδιενέργεια

Κοινωνία

Κυριεύει του κατοίκους πολλών κρατών που βρίσκονται κοντά στην Ουκρανία ο φόβος ενός πυρηνικού πολέμου, που πιθανόν να έχει ως αποτέλεσμα την έκλυση μεγάλης ποσότητας ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα.

Οι φαρμακοποιοί στη Βουλγαρία τις τελευταίες έξι μέρες έχουν ξεπουλήσει οτιδήποτε διέθεταν σε σκευάσματα ιωδίου, κάτι που συμβαίνει και στην Πολωνία, ενώ αυξημένη ζήτηση παρουσιάζουν τα συγκεκριμένα σκευάσματα σε Βέλγιο, Γαλλία και Ολλανδία.

Μάλιστα τα τελευταία 24ωρα παρατηρείται έλλειψη αυτών των σκευασμάτων και στα ελληνικά φαρμακεία, όπως επιβεβαιώνουν στο protothema.gr, φαρμακοποιοί με τους οποίους επικοινωνήσαμε.

«Από την περασμένη βδομάδα παρατηρείται έλλειψη στα σκευάσματα όλων των εταιριών που περιέχουν ιώδιο ως συμπλήρωμα διατροφής» αναφέρει στο protothema.gr ο φαρμακοποιός Δημήτρης Ψαρρός. «Τα συγκεκριμένα σκευάσματα έχουν γίνει ανάρπαστα διότι οι καταναλωτές πιστεύουν ότι με τη λήψη τους θα αντιμετωπίσουν πιθανές παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσει η έκκληση ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα από πιθανό ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Ουκρανίας ή υπό το φόβο ενός πυρηνικού ολέθρου» συμπληρώνει.

Η τιμή των σκευασμάτων ιωδίου δεν είναι απαγορευτική, συγκεκριμένα κυμαίνονται από 15 έως 25 ευρώ και ίσως αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που έχουν «φύγει» ήδη από τα ράφια πολλών φαρμακείων της χώρας.

Φαρμακοποιός από την περιοχή της Νέας Ερυθραίας αναφέρει στο protothema.gr ότι όλα τα σκευάσματα ιωδίου έχουν εξαντληθεί και πως η ζήτηση είναι αρκετά μεγάλη.

Τι είναι και πώς λειτουργούν τα χάπια ιωδίου

Τα σκευάσματα ιωδίου είναι χάπια που περιέχουν ιωδιούχο κάλιο, το κοινώς γνωστό σε όλους αλάτι, αλλά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από ό,τι μπορεί να λάβει κανείς από τη διατροφή του.

Σύμφωνα με τα αμερικανικά Κέντρα Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (CDC), μετά τη λήψη των χαπιών το ιώδιο απορροφάται  από τον θυρεοειδή αδένα προφυλάσσοντας έτσι από την απορρόφηση τυχόν ποσοστήτων ραδιενέργειας.

Σε περιπτώση δηλαδή που συμβεί πυρηνικό ατύχημα ή πυρηνική έκρηξη, το ραδιενεργό ιώδιο που εκλύεται προσλαμβάνεται από τον αδένα προκαλώντας έτσι καρκίνο του θυρεοειδούς. Εάν όμως άμεσως μετά το ατύχημα αυτός που έχει εκτεθεί στη ραδιενέργεια λάβει τα χάπια ιωδίου, το ιωδιούχο κάλιο δεσμεύεται αυτομάτως από τον θυρεοειδή περεμποδίζοντας τη δέσμευση του ραδιενεργού στοιχείου.

Μία μόνο δόση ιωδιούχου καλίου προστατεύει τον θυρεοειδή αδένα για 24 ώρες. Σε περίπτωση που οι άνθρωποι εκτεθούν σε ραδιενεργό ιώδιο για περισσότερο από ένα 24ωρο, μπορεί να γίνει λήψη του χαπιού μία φορά την ημέρα για όσο διάστημα εκτίθενται σε αυτό, ωστόσο η λήψη θα πρέπει να γίνει με την καθοδήγηση γιατρού ή φαρμακοποιού. Καλό είναι να αποφεύγεται η χορήγηση για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ενήλικες, νεαροί ενήλικες και παιδιά μπορούν να λαμβάνουν τη συνιστώμενη δόση ιωδιούχου καλίου. Οι έγκυες μπορούν να λάβουν μόνο μία δόση και στη συνέχεια να αναζητήσουν άλλα μέτρα προστασίας από τη ραδιενέργεια.

Όσοι είναι άνω των 40 ετών, έχουν χαμηλότερες πιθανότητες από τις μικρότερες ηλικιακές ομάδες να εμφανίσουν καρκίνο. Θα πρέπει να λαμβάνουν το σκεύασμα μόνο σε περίπτωση που εκτεθούν σε πολύ μεγάλες ποσότητες ραδιενέργειας. Δεν αποκλείεται να εμφανίσουν αλλεργικές αντιδράσεις ή ανεπιθύμητες ενέργειες.

Τα χάπια ιωδίου, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, δεν έχουν παρενέργειες και χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή, είναι όμως πολύ ευαίσθητα στο φως και τη ζέστη, καθώς αλλοιώνεται η σύνθεσή τους.

Ωστόσο δεν πρέπει να λαμβάνονται εφόσον δεν υπάρχει κίνδυνος από ραδιενέργεια και χωρίς ιατρική καθοδήγηση γιατί μπορεί να βλάψουν την Υγεία.

Όπως εξηγεί και ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Φαρμακολογίας του Ιατρικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ) Ευάγγελος Μανωλόπουλος «μπορούν τα χάπια ιωδίου να βοηθήσουν σε περίπτωση εντοπισμού ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα από ένα πυρηνικό ατύχημα ή οποιαδήποτε πυρηνική έκρηξη».

«Σε περιπτώσεις που συμβεί πυρηνικό ατύχημα ή οποιαδήποτε πυρηνική έκρηξη, ένα από τα πολύ ραδιενεργά και επιζήμια για τον οργανισμό ιόντα που δημιουργούνται είναι το ιώδιο 131. Το ιώδιο έχει ένα χαρακτηριστικό, να συγκεντρώνεται στο θυρεοειδή και να προκαλεί καρκίνο του θυρεοειδούς. Περίπου το 30% της ραδιενέργειας που παίρνουμε, πάει στο θυρεοειδή αδένα, μέσω ιωδίου. Οπότε αν αμέσως μετά το ατύχημα πολύ γρήγορα πάρει κανείς φάρμακο ιωδίου, πηγαίνει αυτό το ιώδιο που παίρνουμε και δεσμεύεται στο θυρεοειδή και παρεμποδίζει την δέσμευση του ραδιενεργού στοιχείου, άρα μειώνει πολύ τις πιθανότητες για καρκίνο του θυρεοειδούς. Πρόκειται για συμπλήρωμα διατροφής, δεν είναι με συνταγή και αυτοί που φοβούνται ότι θα γίνει πυρηνικός πόλεμος πάνε και τα αγοράζουν. Οπότε εξαντλούνται τα αποθέματα».