Στα τέλη του 2022 θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες ανάδειξης του Σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής και αναβάθμισης των υποδομών του, ενώ τον Αύγουστο του 2023 αναμένεται να έχει περατωθεί το δεύτερο έργο, που αφορά την έκθεση του Μουσείου Σπηλαίου Πετραλώνων. Τα στοιχεία αυτά έκανε γνωστά η Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα, απαντώντας σε ερώτηση της ευρωβουλευτή της ΝΔ-ΕΛΚ, Μαρίας Σπυράκη, η οποία έφερε το θέμα στην Κομισιόν.
Όπως διευκρίνισε στην απάντηση της, η κ. Φερέιρα, τα «δύο έργα που σχετίζονται με το σπήλαιο των Πετραλώνων συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Περιφερειακού Προγράμματος Κεντρικής Μακεδονίας (2014-2020)». Ο προϋπολογισμός του πρώτου έργου, ανέρχεται σε 1εκατ.ευρώ και του δεύτερου σε 530.000 χιλιάδες ευρώ, αντίστοιχα. Επισήμανε, ότι η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πρόοδο των εργασιών υλοποίησης και ενθαρρύνει τη διαχειριστική αρχή για ταχεία ολοκλήρωση . Ο οδηγός σχετικά με τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τον τουρισμό, θα μπορούσε δυνητικά να στηρίξει αναπτυξιακές δραστηριότητες, κατέληξε.
Η ερώτηση της ευρωβουλευτή Μαρίας Σπυράκη έχει ως εξής:
Εδώ και τρία χρόνια, από την 1η Ιανουαρίου 2019, το Σπήλαιο και το Μουσείο Πετραλώνων Χαλκιδικής είναι κλειστά για το κοινό λόγω εργασιών της συγχρηματοδοτούμενης από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία πράξης «Ανάδειξη Σπηλαίου Πετραλώνων και αναβάθμιση των υποδομών του» στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020».
Το Σπήλαιο Πετραλώνων αποτελεί ένα μεγαλειώδες μνημείο της φύσης και, συγχρόνως, ένα αρχαίο μνημείο εξαιρετικής σπουδαιότητας, αφού μέσα σε αυτό βρέθηκαν απολιθωμένο ανθρώπινο κρανίο, κατάλοιπα ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς και παλαιοντολογικά λείψανα που χρονολογούνται περίπου πριν από 300.000 έως 600.000 χρόνια. Πρόκειται, δηλαδή, για μία από τις ελάχιστες αρχαιολογικές τοποθεσίες αυτής της ηλικίας στην Ευρώπη. Ειδικότερα, το ανθρώπινο κρανίο που βρέθηκε άριστα διατηρημένο στο εσωτερικό του, γνωστό ως κρανίο του «Ανθρώπου των Πετραλώνων», αποτελεί το αρχαιότερο ανθρώπινο λείψανο που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο και ένα από τα σημαντικότερα παλαιοανθρωπολογικά κατάλοιπα της Ευρώπης.
Δεδομένου ότι πρόκειται για έναν χώρο μείζονος αρχαιολογικής σπουδαιότητας, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Τι στοιχεία έχει στη διάθεσή της για την πορεία του συγκεκριμένου συγχρηματοδοτούμενου έργου;
2. Υπάρχουν προβλέψεις για παράταση του προγράμματος και διάθεση επιπλέον κονδυλίων ή ενδεχομένως δυνατότητες χρηματοδότησης από νέα προγράμματα κατά την παρούσα προγραμματική περίοδο προκειμένου να επιταχυνθούν οι εργασίες ώστε να καταστούν το Σπήλαιο και το Μουσείο επισκέψιμα;
Η απάντηση της Επιτρόπου Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζας Φερέιρα έχει ως εξής:
1. Δύο έργα που σχετίζονται με το σπήλαιο των Πετραλώνων συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Περιφερειακού Προγράμματος Κεντρικής Μακεδονίας (2014-2020). Το πρώτο αφορά την «Ανάδειξη Σπηλαίου Πετραλώνων και αναβάθμιση των υποδομών του». Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Το δεύτερο έργο αφορά την έκθεση του Μουσείου Σπηλαίου Πετραλώνων. Ο προϋπολογισμός αυτού του έργου ανέρχεται σε 530 000 ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 31 Αυγούστου 2023.
2. Σύμφωνα με τις αρχές της επιμερισμένης διαχείρισης και της επικουρικότητας που διέπουν τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, η αξιολόγηση και η επιλογή των έργων εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν ενημερώνεται άμεσα για μεμονωμένες προσκλήσεις υποβολής προτάσεων ή επιλεγμένα έργα, εκτός εάν αφορούν μεγάλα έργα κατά την έννοια του άρθρου 100 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 (δηλαδή, συνήθως μεγάλα έργα υποδομής με συνολικό επιλέξιμο κόστος άνω των 50 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την πρόοδο των εργασιών υλοποίησης και ενθαρρύνει τη διαχειριστική αρχή του προγράμματος να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσει την ταχεία ολοκλήρωσή του. Η Επιτροπή έχει δημοσιεύσει οδηγό σχετικά με τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τον τουρισμό, ο οποίος παρέχει πληροφορίες σχετικά με προγράμματα που θα μπορούσαν δυνητικά να στηρίξουν αναπτυξιακές δραστηριότητες σχετικές με τον τουρισμό.
